Giải phẫu và vai trò của dây chằng chéo trước

Giải phẫu và vai trò của dây chằng chéo trước
Submitted by linhkm on Wed, 02/09/2011 - 21:24


1. Giải phẫu: Dây chằng chéo trước (anterior cruciate ligament) nằm ở trung tâm khớp gối. Nằm trong khoảng gian lồi cầu xương đùi, đúng ở giữa gối, nó bắt đầu từ mặt trong lồi cầu ngoài xương đùi, chạy chéo từ trên xuống dưới, ra trước, vào trong, bám vào diện gian gai chày. Dây chằng chéo sau nằm ngay phía sau nó. Hai dây chằng này bắt chéo nhau cái này so với cái kia, trong khi xương chày chuyển động xoay vào trong thì chúng có xu hướng cuốn vào nhau.
Cấu tạo mô học: dây chằng được tạo bởi những bó xơ sợi ( Collagen ), và những bó này tập hợp với nhau thành những bó lớn hơn, cuối cùng thành 3 bó lớn , xoắn bện với nhau tạo nên dây chằng chéo trước.




Gối phải

Gối trái
2. Vai trò của dây chằng chéo trước:

Giống như tất cả các dây chằng, nó có nhiệm vụ làm vững gối. Ở gối, có nhiều dây chằng, mỗi dây chằng đều có chức năng riêng biệt. Dây chằng chéo trước có hai vai trò:
- Theo trục trước – sau: Nó ngăn cản sự trượt ra phía trước của xương chày so với xương đùi : vì thế nó chặn lại chuyển động "ngăn kéo trước" của xương chày so với xương đùi.


- Theo trục xoay, dây chằng chéo trước ngăn không cho xương chày xoay vào trong so với xương đùi, khi cẳng chân xoay vào trong dây chằng chéo trước sẽ quấn quanh dây chằng chéo sau.


Đứt dây chằng chéo trước ít gây hưởng đến chuyển động của khớp gối theo trục gấp - duỗi. Nhưng khớp gối lại không được bảo vệ trong vận động xoay và xoắn vặn: đặc biệt là trong trường hợp xoay người, mà bàn chân cố định dưới đất.
3. Tiến triển của đứt dây chằng chéo trước:
Trong phần lớn các trường hợp, hai đầu đứt của dây chằng bị kéo về hai phía xa nhau , ngăn cản không cho liền sẹo tự nhiên. Đó chính là lý do khác với dây chằng khác, (ví như dây chằng bên trong chẳng hạn), dây chằng chéo trước thông thường không thể tự phục hồi được.

Đôi khi, đầu dưới của dây chằng rơi xuống vào dây chằng chéo sau, và liền sẹo luôn tại đó: Ta có thể nói dây chằng chéo trước được nuôi bằng dây chằng chéo sau. Sự cố định mới này làm giảm đáng kể dấu hiệu ngăn kéo trước, nhưng thông thường vẫn không đủ chắc để tránh sự lỏng khớp.
Cuối cùng có những trường hợp đứt dây chằng chéo trước một phần: đứt không hoàn toàn ( thông thường là đứt bó sau-ngoài) , nó vẫn giữ lại sự liên tục của dây chằng, tuy nhiên không còncđủ khoẻ để giữ cho gối vững trong những vận động nặng.
Đánh giá tiến triển đứt dây chằng chéo trước rất khó, cần dựa trên đặc điểm các dấu hiệu lâm sàng, đặc biệt là dấu Lachmann và dấu hiệu ngăn kéo trước, cùng với cảm giác khám gối thấy chắc chắn, hay dựa trên hình thái của dây chằng nhờ nội soi và cuối cùng là khả năng chơi thể thao với gối vững chắc của bệnh nhân.